Page 1014 - Vahid Rzayev
P. 1014
1012
etmişlər.
O maza anlayışı o qədər geniş yayılmış bir mə'na daşıyıcısı olub ki, həmin, Maza -
Arxitekturaya, Musiqiyə, Tibbə qədər özünə məxsus yer tutub.
Tibbdə, "Vazaya dolanmış İlan", anlayışında, "Yer həyatına sırmanmış sağlam can
olmalı, sağlam olmayan can, məzar üstü, Vaza qədərində ola bilər", kimi anlam
daşıyıbdır.
Xalq arasında işlədilən, "Mazi", sözü, keçmişə aid olub, kimisə, nəyisə, hansı bir
hadisənisə bir də, yada salmaq, yad etmək kimi ifadə edilibdir.
Dünya üzrə, Tibb aləmində, istifadə olunan, işlədilən, yağ tərkibli məlhəm də,
müalicəvi olan, dərman kimi, "Maz", adlanır.
Həmin, "Maz", bədənə, dəriyə düşmüş, görünən yaralara, xoralara, nazik qatla,
sürtülərək, yara tərkibində, dəriyə düşmüş olan, Bakteriyaları, Mikrobları, kiçik
zərərli, mikro orqanizmləri, "Öldürüb", məhv etməklə, yaranı sağaldan, məlhəm də,
"Maz", kimi adlanır.
Azərbaycanda, xalq arasında dəyərlər ki, "Ölmək istəyirsənsə, Mazandarana gəl".
Maraqlı hal bir də, ondan ibarətdir ki, "Maz", dedikdə, "Maz", "Məzar", səsləndikdə,
o keçmişə, olmuş keçmiş, hadisəyə və kiminsə, daha məzarlıqda, onun ölmüş olan
halını ifadə edərək, onun yad edilməsi kimi, ifadə edilir.
"Maza", Polyaklarda "Mazurka", rəqsi adı ilə, ifa olunur.
"Mazurka", rəqsi orta musiqi tempində, olmaqla, bir cüt insanın rəqs ifasıdır ki, mə'na
mahiyyəti, "ölənə kimi birlikdə", düşüncəsi ilə ifa olunurdu.
İndiki dövrdə, "maza", yaddaş ifadəsini, ancaq Jarqon dili kimi, istifadə edərək, dəstə
arasında, "pay bölmə", mə'nasında işlədərək, "Maza", sözünün əsas mahiyyətinin,
"məzarla", yekunlaşan", anlamını itiribdirlər.
Bu, hal çox acınacaqlı bir haldır.
Yer üzü insanları, keçmiş halları, unuda - unuda, itirə - itirə, yenə də, sonuna,
mazzaya, məzara, boş qalmış vazaya qədər, ona doğru, onu duymadan, onu bilmədən,
ona doğru, irəliləməkdədirlər.
Bir neçə misal, Musiqi əsərlərində istifadə olunan adlardan:
Rapsodiya - sərbəst olaraq, improvizasiya tipli.
Melodiya - oxumaq, oxuyan səs.
Elegiya - şikayət, qəmginlik, həyatın ağır şərtləri.
Noktyurn - arzu etmək xarakterli.
Rekviyem - "Əbədi həyat rahatlığı ver, Tanrı".
və s. musiqi terminlərinin hər biri, ayrı - ayrılıqda böyük mə'nalar kəsb edirlər.