Azərbaycanın ən qədim Elmlər Akademiyaları sırasından

Şamaxı şəhəri yaxınlığında XI əsrdə Azərbaycanın ən qocaman Elmlər Akademiyalarından biri yaradılmışdı. Əsasən ona Tibb Elmlər Akademiyası deyilirdi və Azərbaycanın görkəmli alimi böyük filosof, riyaziyyatçı, astronom, anatom, kimyaçı və həkim kimi tanınan Şirvani Kafiəddin Ömər Osman (1080-1150) oğlu həmin mərkəzin banisi sayılırdı. O, orta əsrin təbabətinin, fəlsəfəsinin, farmakologiyasının və elm nəzəriyyəsinin korifeylərindən biridir.     Bu haqda professor Eybali Mehrəliyev […]

Dövrünə görə dünyanın ən möhtəşəm Elmlər Akademiyası Marağada olub

Marağa rəsədxanası o dövrdə Şərqdə ilk çoxsahəli elm ocağı olduğundan, oranı dünyanın ən böyük Elmlər Akademiyası da adlandırmaq olardı. Marağada aparılan astronomik müşahidələrin, elmi tədqiqatların və araşdırmaların, astronomik cihazların ixtirası, elmi nailiyyətlərin əldə olunması, tədris proqramlarının çoxsahəli olması, buraya cəlb olunan alimlərin və tələbələrin sayının çoxluğu, yazılan elmi əsərlərin bolluğu, miqyasına görə Bağdadın “Beytül hükəması”, Ürgəncin “Məmun Akademiyası”nı və dünyanın başqa […]

Naxçıvan musiqi mədəniyyəti tarixindən-musiqi təhsili kitabından

Giriş Naxçıvan Muxtar Respublikası dahi mütəfəkkirlər, dünya, ölkə və yerli əhəmiyyətli mədəni-tarixi abidələr diyarı olaraq bəşəri mədəni irs tarixində özünəməxsus yer tutmuşdur. Rəvayətlərdən və tarixi mənbələrdən belə mə`lum olur ki, baş verən mədəni-tarixi hadisələrin bir çoxu bu torpaqla bağlı olmuş və mədəniyyətimizin inkişafında Naxçıvan məfhumu, Naxçıvan varlığı mühüm rol oynamışdır. Qədim dövrdən başlayaraq mədəni irs tariximiz ilk dəfə olaraq Naxçıvan […]

Mədəniyyət tariximizin tədqiqatçıları sırasından-gözəl ziyalı Rafail Məşədi Musa oğlu Kərimov haqqında

Naxçıvan Muxtar Respublikasının Əməkdar incəsənət xadimi, Azərbaycan Jurnalistlər Birliyinin üzvü Rafail Məşədi Musa oğlu Kərimov 1949-cu ildə Naxçıvan şəhərində anadan olub. 1967-ci ildə A.S.Puşkin adma (V.Zeynalov) Naxçıvan şəhər 3 saylı ümumtəhsil məktəbini, Naxçıvan şəhər Uşaq Musiqi Məktəbinin tar sinfini bitirib. 1969-1974-cü illərdə A.Zeynallı adına Bakı Orta İxtisas Musiqi Məktəbinin xor-dirijorluq fakültəsini, 1980-ci ildə isə M.F.Axundov adına Azərbaycan Pedaqoji Rus dili […]

Qız qalası qondarma addır, biz onun tarixi adını qaytarmalıyıq

Qız qalası – haqqında əfsanələr, rəvayətlər qoşulmuş möhtəşəm abidə. Kimi deyir müdafiə qalası olub, kimi deyir daxma (ölülərin yığıldığı yer), hətta bu abidəni yadplanetlilərin tikdiyini deyənlər də var. Bu abidənin Leyli və Məcnunun qəbrinin üzərində ucaldığını deyənlər də az deyil… Bəs əslində bu qala nə zaman, nə məqsədlə və kim tərəfindən tikilib? Gəlin bu suallara cavab tapmağa çalışaq. Qız qalası […]

Unutmaq olmur !

O, kollektivin sevimlisi idi. Çox həssas, mehriban, xoşəxlaq, nüfuzlu bir insandı. Ancaq fələyin üzü qara olsun. O, bir neçə il idi ki, amansız xəstəliklə mübarizə aparırdı. Bir dəfə hətta qalib də gəlmişdi. Amma zalım əcəl ondan əl çəkmək istəmirdi. Beş ilə yaxın mübarizədən sonra xəstəlik onu yenidən yaxaladı. Onun gücü tükənirdi. Çox mübariz və dözümlü olan bu insan artıq yatağa […]

Elm şəhəri – “İçəri şəhər”

Azərbaycan ərazisi, Odlar, İşıqlar, İşıqlılar ərazisi, çox-çox qədim dövrdən, Dünya tufanından sonrakı mərhələdə, xilas və xilaskarlıq ərazisi kimi, dünya tarixində özünəməxsus yer tutub.        Belə bir tarixi mərhələnin Dünya tufanı və o dünya tufanından Azərbaycan ərazisi Hz. Nuh dövründə, xilası və xilaskarlığı bir çox Səmavi kitablarda, peyğəmbərlər tərəfindən bir müjdə kimi, yer üzünə gətirilib.        Azərbaycan ərazisinin, tufandan xilas ərazisi […]

İşıq və Zərrə toplum hərəkəti

H. Teslanın “dəyişən cərəyan” – kəşfi bəşəriyyəti İşıq aləmunə bağlaya bildi! Elektrik cərəyanı 50 hers tezliyinə çatdırıldı!   O 50 hers tezlıyı, elektrik İşığının kvant-kvant (yə’ni hissə-hissə işıq axımının, selinin diskret kəmiyyətdə olduğunun, daha dəqiq desək, yanıb-sönür halını o 50 hers tezliyinə uyğun, bir “işıq axımı”- kimi müşahidə edirik) halını nizamlamağa xidmət edir!    Yə’ni elektrik işıq halını bir hədli […]

Ölçülər, ardıcıllıqlar

Bütün Aləm, bütün başlanğıclar, Kainat Ölçülərə, bərabərliklərə bölündü, bərabərliyə çatdı!     O ilkdən başlamış (Böyük Partlayışdan) bütün ardıcıllıqlar iç-içə, biri-birini tamamlamaqdadırlar  (buna fizikada, ölçülər deyildi). Biz də “ölçülər”-deyək.     Bütün ölçülər, Kainat konstruksiyasından başlayır və  aparıcı olur! Vaxtınızı çox almayım!     Baxaq ölçülərə ona görə ki, bilək nədir ölçülər?     Yer aləmində bütün hallar ölçülərdən başlar!     Əynimizdəki paltar, ayaqqabı […]

Nələri görər, nələri görmərik?

Biz insanlar, yer üzündə olarkən, bizi əhatə edən Aləmi görərik! Onlara sevinərik, bu Aləmdə olduğumuza sevinərik! Bizi əhatə edən aləmin hündürlüklərini, çökəkliklərini görərik, məsafələri gölərik!     Daddığımızı – dadarkən bilərik! Toxunduğumuza – toxunduqca, İyləri – iylədikcə, rənglərə – baxdıqca bilərik!     Amma bir çox hallar əhatəsində olmağımıza baxmayaraq, onları görmərik!     Səsi, sözü, musiqini, eşidər – amma görmərik!     Günəşi […]

1 46 47 48 49 50 76