Nəsirəddin Tusi və Azərbaycanda astronomiyanın inkişafı – I hissə

XIII əsrdə, zəmanəsinin görkəmli filosof, astronom, riyaziyyatçı, tarixçi, coğrafiyaşünas, maliyyəçi və hüquqşünası sayılan Azərbaycan alimi Tusi təxəllüsünü götürmüş Mühəmməd ibn Mühəmməd ibn Həsən Nəsirəddin Tusi (1201-1274) Azərbaycanın mərkəzində yerləşən Marağa şəhərində, şəxsən özü-öz layihəsi ilə inşa etdirdiyi rəsədxanada işləmişdir. Tusinin tikdirdiyi rəsədxana quruluşuna, həcminə və orada görülən elmi araşdırmalara görə Şərqin bütün məşhur rəsədxanalarını geridə qoymuşdur. Ora bir növ, bütün […]

Səslə, rəng

Gül, Bülbülü tərənnüm edir, yoxsa bülbül Gülü tərənnüm edir? Yox Bülbül, Güllərin rəngini tərənnüm edir! Rəngləri, rəngarəngliklərini tərənnüm edir! Səs tonlarını – Rəng tonlarında, tərənnüm edir! Səsinin rəngarəngliyi Yeddi ton, yeddi Göy Qurşağı rənglərini tərənnüm edir! Yerlə, Göy arasını, bizlərə Tərənnüm edir! Bütün quşlar, səsləri ilə rəngləri, müxtəlif rəngarənglikləri, özləri ilə bilib, o rəngləri tərənnüm edər!  Pərvanə İşığı – İşıqla, […]

Əjdər Fərzəlinin “Nuh gəmisi, Gəmiqaya-Qobustan əlifbası” kitabının müzakirəsindən

 İsa müəllim, əvvəla bu təqdimat çox diqqətəlayiqdir və burada əyləşənlərin ürəyincədir.Əjdər Fərzəlinin ən yaxın adamlarından biri mən olmuşam.Mən BDU-nun professoruyam, tarix elmlər doktoruyam, 40 ildir ki yazı tarixindən, kitab tarixindən dərs deyirəm və Əjdər müəllimin bu kitabının ilk nəşrinin birinci təqdimat mərasimini mən keçirmişəm, 3-4 saatdan çox çəkən böyük iclas keçirilib.           O, çox zəhmətkeş bir alim idi, həqiqi mənada zəhmətkeş […]

Əjdər Fərzəlinin “Nuh gəmisi, Gəmiqaya-Qobustan əlifbası” kitabının müzakirəsindən

Bu gün burada keçirilən təqdimatın 3-çü bir bazası da coğrafiyadır.     Çünki bütün insanlar müəyyən bir mühitdə formalaşır, inkişaf edir, özünə lazım olan bina tikir. Hələ Strabon bizim eranın başlanğıcında deyib ki, tikinti aparan, ərazidə əkin-biçin aparan adam ərazinin təbii şəraitini bilməlidir, ondan istifadəni bacarmalıdır     Bu baxımdan bu gün bu kitabın bir qolu da coğrafiyadır. Niyə? Çünki həmin o […]

Heç bir hal, bilinmədən olmurlar

Qəribə və mütləqdirlər! Gözlə, düşüncə çox xətalı bir “şahiddirlər!”. Heç vaxt demədim, düşünmədim ki, “mən nə etsəm, heç kimin xəbəri olmaz, bilinməz, ancaq mən bilərəm!”.  Necə xətalı bir düşüncə! Hər nə etmiş olsam, “o hal” – mənim Göz yaddaşımda qalar, hər nə etmiş olsam o mənim Yaddaş hücrəmdə qalar! Niyə belə qurulubdur, bütün Aləmlər? Təsəvvür edək ki, bu Aləmdən, O […]

Əjdər Fərzəlinin “Nuh gəmisi, Gəmiqaya-Qobustan əlifbası” kitabının müzakirəsindən

Mən hamınızı salamlayıram və minnətdarlığımı bildirirəm ki, belə kitabın təqdimatını biz bu gün burada keçiririk.Çünki biz bilirik ki, dilçilik elmləri də, mifologiya və folklor elmləri də belə bir kitabın nəşr olunmasını çox yüksək qiymətləndirir və bunu böyük uğurlardan biri hesab edirik. Mənim Əjdər müəllimlə çox görüşlərim olub.O bizim instituta tez-tez gəlirdi, öz fikirlərini çatdırırdı, bəzi alimlər onun fikirləri ilə razılaşırdılar, bəziləri razılaşmırdılar, […]

Elbrus Abbasqulu oğlu Mehdiyev

1956-cı ilin isti yay günlərindən biri idi. Həmin günü о zamanlar Naxçıvan MSSR Vilayət Komsomol Komitəsi təbliğat və təşviqat şö`bəsinin müdiri işləmiş Ənvər Məmmədov belə xatırlayır:    – Mən Puşkin küçəsi ilə tələsik Pioner və Məktəb lilər evinə gedirdim. Birdən qulağıma mahnı səsi gəldi.   Oxuyanın səsi məni çox heyrətləndirdi. Həddindən artıq gözəl, aydın  və cəzbedici səs idi. Bir anlığa tələsdiyimi […]

Əjdər Fərzəlinin “Nuh gəmisi, Gəmiqaya-Qobustan əlifbası” kitabının müzakirəsindən

Mən burada olan və Naxçivanda zalda əyləşən bütün elmi ictimaiyyətin nümayəndələrini salamlayıram. Hamınıza  bizim Nümayəndəlik  adından da  böyük təşəkkür elan edirəm ki,bu qədər diqqət göstərib bu kitabın təqdimatında iştirak edirsiniz.      Təbii ki,ortada olan kitab haqqında,onun elmi əsasları və  ictimai əhəmiyyəti  və  deyərdim ki, siyasi əhəmiyyəti haqqında da İsa müəllim yetərincə məlumat verdi. Mən sadəcə onu vurğulamaq istəyirəm ki,həqiqətən rəhmətlik Əjdər […]

Marağa rəsədxanası və onun alimləri

Görkəmli Azərbaycan alimi Rəşidəddinin yazdığına görə, Marağa rəsədxanasında 100 nəfərdən çox alim və başqa işçi varmış. Onların da çoxu görkəmli Azərbaycan alimi Nəsirəddin Tusinin (1201-1274) tələbəsi olmuşdur. Maraqlı cəhət ondan ibarətdir ki, gələcəkdə həmin adamlar öz ölkələrində tanınmış alimlər kimi hörmət sahibi olmuş və əksər hallarda hökmdar saraylarında işlə təmin olunurdular. Hətta həmin alimlərin bə`ziləri Marağa rəsədxanasına oxşar bir rəsədxananın […]

Ana vətən !

Ana vətən !   Olmasa da  malım – mülküm, Bir ümmandır  sənə sevgim , Ana vətən ,sən varım,həm dövlətim Heç bitməz ki , məhəbbətim, Nə qədər ki, var nəfəsim Sən sərvətim,sən dövlətim, İçdiyim su, duz cörəyim, Dövlətimdir hər nemətin, Azadlığım zənginliyim, Ana vətən, sənin azad qucağında yaşamaqdır ən qiymətli var dövlətim. Qüdrətindən ilham alır sənə vurğun olan könlüm Yoxdur ki, […]

1 49 50 51 52 53 81