Page 756 - Vahid Rzayev

754

istəyiblər!
Bu versiya, tamamı ilə, yanlışdır!
Çoban peşəsi çox yaxşı və lazlmlı peşədir!

Amma ki, çoban həm Astronom, həm sirli, örtülü, güzgü effektləri ilə, Səma
simvollarını, Kainat İşıq qanunlarını daş üzərinə dəqiqlik və ardıcıllıqlarla həkk
etməsi, bir o qədər də, inandırıcı görünmür!
Amma ki, bir “xal, xalça”, söz birləşməsi, Azərbaycan ərazisində, Şe'rlərdə,
Qəzəllərdə, xalq mahnılarında “Xal”, kəlməsi, bir İşarə, bir xal kimi, üstü örtülü, sirli
bir ifadə kimi, işlədiblər!

“Sənin bir xalına, Buxaranı verərəm”, deyən kəs, xalın nə mə'na, kəsb etdiyini, yaxşı
bilirmiş!
Bu Qaya üstü abidələrdə nə kimi, qeyd-yazı, simvollar, ornamentlər, həndəsi
formalar, o, təsvirlərin bu ərazidən, Azərbaycan ərazisindən ilkin yayılması, qaya
üzərində həkk edilmiş, Qoç, Buğa, simvollarının bütün elementləri Günəş mə'bədi,
Qız Qalası da, içəri şəhər, (Elm şəhərinin), qoşa darvaza qapıları üzərində, bir çox
Qalalar üzərində, şox ustalıqla istifadə edilmişdir!

Bütün bu araşdırmaların hamısı, elə biri-birinə bağlı və elə biri-birini, tamamlayır ki,
daha həqiqətlər qarşısında ancaq heyrət gəlir, heyrət dayanır!
Çünki, bir çox tarıxı mə'bədlərin daş üstü təsvirlərinə baxıb, araşdıranda, olsun Misir
Ehramları, olsun Mayya mədəniyyəti Abidələri və s. hamısının üzərində, daş yaddaşı,
Gəmi Qaya, Qobustan, Azərbaycan ərasisində, mağaralarda, qayalarda sirli-sirli
qalmaqla, Azərbaycan məktəbinin davamıdırlar!

Bütün ətraf əzari Arxitekturalarının bir məktəbi, Gəmi Qaya, Qız Qalası, İçəri Şəhər
Arxitekturasında, çox ustalıqla işlədiliblər!
Ümumiyyətcə xalçalar, bir kitabə kimi, xal-xal ilmələnərək, bir yazı-mətn kimi
baxlıırdı!
Toxunan Xalçalarda işlədilən mə'naları, onlara işlədilən Rənglər tamamlayırdı!

Ornamentlər, həndəsi formalar, simvollar rənglərlə, biri-birinin mətnlərini, bu
xalçanın niyə bu tərtibatı daşıdığının mahiyyətini, bir yazı mədəniyyəti kimi,
xarakterizə edirdi!

Xalçalar çox zərif, çox mə'nalı, Kainat, Səma, Təbiət qüvvələri, Su, Torpaq, bütün
Aləmləri özündə cəm etdiyindən, onlar nəticədə xalçalarda, təsfir, təstiq edirdi!
“Xalça”, ad deyil, adlıq deyil! O, ad daşımır!

“Xalça”, xal daşıyır, üslub daşıyır, rəng daşıyır, söz, söhbət, mətn, ərəfə, daşıyır!
Mə'na, məntiq, mahiyyət daşıyır!