Page 845 - Vahid Rzayev

843

Müxtəlif ərazilərdə, Daş üstü “ayaq ləpir izləri”, ayaqqabı və ayaqqabı geyimləri ilə,
heç bir, bağlılığı yoxdur.
Məsələ burasındadır ki, çox-çox qədimdən başlamış həmin “ayaq ləpir izləri”, cənnət
bağından başlamış olan, ilk yerə yenmiş, “Adəmin ayaq izləri”, adı ilə
tarixləşdirməklə yanaşı, amma, ən mühüm anlayış ondan ibarət olub ki, “insan bu Yer
üzünə yenib gəlib, insan bu yer üzündən ayrılıb gedəcək. İnsanın Yer üzünə gəlməyi,
bir də Yer üzündən qayıtmağı, ölümsüzlüyədir”.

Deyilən, həmin Cənnət bağında, Alma ölümsüzlüyü, İlan ölümsüzlüyü, Daban
ölümsüzlüyü xarakterizə etdiyi halda, həmin ayaq-ləpir izlərinin də, bir səmtdən başqa
bir səmtə doğru gedildiyinin yaxud da, gəlindiyini səmtlərini göstərməklə, insan
törəməsinin, Yer aləmində, bir yerdən, başqa bir səmtə, tərəf hərəkət etdiyi, onun
daban tərəfi ilə, izah olunurdu.
Bu səbəbdən, daban da, ölümsüzlük simvolu olaraq, Yer üzündə, müqəddəs hərəkət
verici kimi, bir çox, nağıl -əsatirlərdə, miflərdə qeyd olunaraq, onu, “Axillesin dabanı,
Dəmir daban, daban daş, və s. bu kimi, ölümsüzlük simvolu kimi, xarakterizə olunub.

Sonuncu min illik ərzində, Yer üzündə, bir çox ərazilərdə həmin, daş üstü, ayaq -
ləpir”, işarə simvollarını bilərəkdən dağıdıb, məhv ediblər.

İndi aşkar olunan, həmin ayaq - daban izləri, gözdən qaçan, gözdən uzaq düşən,
özünü gizlədə bilən, ayaq ləpir izləridir.
Daş üzərində, “daban, ayaq”, işarələri haqda yazı - məqalə, səhifəmdə məqalələr
arasında var.

30.12.2017
***

“Şaxta baba, Qar qız”, nəyin simvoludur?...
Yer üzünün, Qitələrinə, Qurşaqlarına baxdıqda, Qış ərəfəsində bütün qitələrdə qar
yağmır, qış mövsümü olmur.

Şərqdə qar yağmır, Avstraliyada bu ərəfədə qar yağmır, əksinə isə hava isti keçir.
Bu baxımlardan baxaraq, Yer üzündə bu ərəfədə, Qitələrdə olan, müxtəlif, fərqli
temperatur hədləri arasında, “Şaxta baba ilə, Qar qız”, nəyin əlamətidir?

Dünya tufanından xilas olmuş Azərbaycan ərazisində Azərlər, çox sonralar bu qış
müddətini iki ərəfəyə bölərək onları, böyük Çilə (əziyyətli soyuq günlər) və Kiçik
Çilə adı ilə adlandırmışdılar.

Çox sonralar bu böyük, kiçik Çilə ərəfəsi adları, yaxın uzaq Şərqə, yayılmışdı və o
dövr insanlara, mə'lum idi.
Azərbaycan ərazisində, Azərlər yay mövsümündə əkib, becərib məhsulları yığıb, qış
ərəfəsini, rahatçılıqla başa vurmaqla, Yaz ərəfəsinin gəlməsini, rahatçılıqla, sevinclə