Uşaqlara –Muxtar Qasımzadədən

Bu günlərdə  www.aqra.az  övraqının  yaradılmasının  bir ili tamam olur.  Bu münasibətlə gələcək nəsli də yaddan çıxarmayaraq  Muxtar  Əziz oğlu Qasımzadənin  yaradıcılığından “Nuhçıxandan gəlirəm” adlı kitabından  (səh 152-163, Əcəmi NPB, 2013, Naxçıvan) uşaqlara aid bölümünün balalarımızın və gənclərimizin  diqqətinə çatdırmaq qərarına gəldik.

 

                                             “AqRa” EİDİB

 

GÜNƏBAXANLAR

 

Вахın, baxın tabağa

İçinə tum əkiblər.

Günəbaxan tabağa

Sarı çəpər çəkiblər.

 

Ancaq dəcəl sərçələr

Çəpər-filan bilməyir.

Söküb-tökür tumları,

Gör necə də dənləyir.

 

Bir balaca daş atdım,

Qanad açdı sərçələr.

Daşı lap yavaş atdım

Yaman qaçdı sərçələr.

 

Sanki günəbaxanlar

Azadlığa çıxdılar.

Gülümsəyib hamısı,

Dönüb mənə baxdılar.

 

 

 

ŞƏRİKLİ YORĞAN

 

Güllü yorğanı

Dəcəl Laləyə,

Salıb nənəsi,

Verib hədiyyə.

Hər gün həvəslə

Açır eyvana

Pişik Lalədən

Qabağa düşüb

Çıxır yorğana.

Baxıb nənəyə

Gülür qızcığaz.

Deyir: ay nənə,

Belə şey olmaz.

Verdiyin paya

Olubdu şərik.

Yorğanın üstən

Durmayır pişik.

Kimindir axı

Bu yorğan indi.

Мənə vermisən,

Ya pişiyindi?!

 

YER ŞARIMIZ

 

Yer kürəsi, deyirlər

Yumru şardı, ay ata.

Onda onun şar kimi

İçi vardı, ay ata.

Uşaqlara demişəm

Atılıb düşməsinlər.

Qazma ilə, bel ilə

Üstünü deşməsinlər.

Sən də əmilərə de

Top, tüfəng atmasınlar.

Üstündə tanklar sürüb,

Bomba partlatmasınlar.

Qorxar, küsər şarımız,

Partlayar Yer şarımız.

 

GÜNƏŞ ÇƏKƏ BİLMİRƏM

 

Mən Günəşi sevirəm

Hər yanı nurlandırır.

Odlu baxışlarıyla

Dünyanı nurlandırır.

 

Çoxlu şəkil çəkmişəm,

Тəkcə Günəş qalıbdı.

Mənim qızıl Günəşim

Məni işə salıbdı.

 

Fırçam, rəngim, kətanım

Xarab olub nə qədər.

Atam deyib yığışdır,

Anam deyib nə xəbər…

 

Açıb-bükə bilmirəm,

Danlayıram özümü.

Günəş çəkə bilmirəm,

Qamaşdırır gözümü.

 

QIRMIZI

 

Yamacların döşündə

Lalə bitib, qırmızı.

Cığırları, izləri

Tamam tutub qırmızı.

 

Lalə dərən qıza bax,

Lentaları aldır, al.

Lalə yanaqlarının

Ortasında qara xal.

 

Laləliyə kim salıb

Bapbalaca bu qızı.

Lalələrdən seçilmir,

Donu tamam qırmızı.

 

Birdən Lalə çağırdım,

Boylandı, güldü Lalə.

Qırmızı güllərilə

Yüyürüb gəldi Lalə.

 

UŞAQLAR VƏ GÜNƏŞ

 

Вахın, baxın ağappaq

Qardı, qardı təpədə.

Xizək ilə sürüşən

Uşaqlardı təpədə.

Əziz, Nərgiz, Ramazan,

Etibardı təpədə.

Ora baxın, Günəş də

Gəlib durdu təpədə.

Deyəsən sürüşməyə

Xoşu vardı təpədə.

 

PAXIL ARILAR

Babamın arıları

Yamanca paxıldılar.

Bağçamızda özləri

Gəzişirlər о ki var.

 

Ancaq bir gül dərməyə

Bizi qoymurlar ora.

Bütün günü çəpərdən

Yalvarsaq da onlara.

Çiçəkləri həvəslə

Uçub bir-bir sayırlar.

Nə özləri dərirlər,

Nə də bizi qoyurlar.

 

GƏMİLƏR YORULANDA

Dənizə bax, dənizə

Gəmilər üzə-üzə

Hara gedir üzündə?!

Onlar suda boğulmur

Nəyaxşı ki, üzəndə.

Dənizlərin axırı

Hara çatır görəsən?

Yorulanda gəmilər

Harda yatır görəsən…

 

 

A YORDU, YORDU, YORDU

Gəzməyə bağça-bağı

bölündük, yarı olduq.

Dəstəmiz aşdı dağı,

gah düzə sarı olduq.

Sərçəni aldı qırğı

səsi, havarı olduq.

Vurduq sındı ayağı,

“ətdən divarı” olduq.

Atımız quru qarğı

mindik, havalı olduq.

A yordu, yordu, yordu,

Görək kim kimi yordu.

Su daşdı bəndi yardı,

vəryanı yıxdı, qaçdı.

Suçu zalım Qafardı,

uşaqlar qorxdu,qaçdı.

Bənövşə gül,lalə gül

dərdim, əlimdə qaldı.

Hörüyü sarı sünbül,

gözüm yolunda qaldı.

Ayağım yerimədi,

ölüm-zülümdə qaldı.

Yetirdi zalım Qafar,

əli qolumda qaldı.

A yordu, yordu, yordu,

Görək kim kimi yordu.

 

Qamçını tuta bildim,

qolumu darta bildim.

Yel olub dəstəmizin

yanına çata bildim.

Cinlənib çapar olduq,

Biz olduq, Qafar oldu,

yıxıldı, topal oldu…

Cığırı güllü bağla

qaçdıq, qaçdıq о ki var.

Uşaq həvəsimizlə,

uçduq, uçduq о ki var.

A yordu, yordu, yordu,

Görək kim kimi yordu.

 

Yüyürüb evə döndük,

acından devə döndük,

lavaşı alazlayıb,

bozbaşı toparladıq.

Pişiyi tolazlayıb,

Yorğanı qamarladıq.

Yorulub əldən düşən

ayaq-ayağa yatdı.

Göydən üç alma düşdü,

oyaq oyağa atdı.

Nağılımız deyəsən

axır, axıra çatdı.

A yordu, yordu, yordu,

Görək kim kimi yordu.

 

BƏLƏDÇİ OLACAĞAM

Səfərə çıxmışıq biz

Atamla bir həflədir.

Vaqon bələdçisidir,

Atam yaman kefdədir.

 

Əlində bayrağı var,

Başmda da papağı.

Düyməsini basanda,

Alışır əl çırağı.

 

Нər işdə sayıq olur,

Mehribandır, xoşrəftar.

Gecələr oyaq olur,

Sərnişinlər yatalar.

 

Qocalara yer salır,

Uşaqları dindirir.

Hərdən bəzi işlərə

O, məni də göndərir.

 

Böyüyəndə papaq da,

Bayraq da alacağam.

Mən də öz atam kimi

Bələdçi olacağam.

 

TAHİRİN SUALI

Ata, soyuq düşəndə

Ay heç paltar geyməyir.

Göydə istidir yeri,

Yoxsa Ay üşüməyir?!

 

 

KOMBAYINÇI ƏMİ

Zəmiyə bax, zəmiyə,

İçində lalə bitib

Yol tapmıram dərməyə.

Səsim çatmır deməyə,

Kombayınçı əmiyə,

Qorxuram ki, görməyə…

 

 

MAHİRİN TƏLƏSİ

Mahir eyvana çıxıb

Gördü çoxlu qar yağıb.

Həyətdəki ağacın

Altını təmizlədi.

Bir ovuc dən gətirib

Oraya səpələdi.

Ələkdən tələ qurdu,

Tələyə sap bağlayıb,

Yüyürüb tində durdu.

Sərçələr tökülüşüb,

Dörd yanı dənlədilər.

Sonra qonub budağa

Civildəşib güldülər.

-”Cik-cik, bildik”, dedilər.

Daha dən istəmirik,

Biz tələyə girmirik…

Ələkdi, ha ələkdi,

Mahirin işi kələkdi…

 

GÜLŞADIN

DƏFTƏRİ

Gülşadın dəftərinə

Qardaşı ləkə saldı.

Gülşad dəftərə baxdı,

Gözünün yaşı axdı,

Ləkəni yekə saldı.

 

 

QARĞALAR,

QAĞAYILAR

Qonaq gəlmişdi Orxan

Bakıya ilk dəfəydi.

Dənizi görməmişdi,

Dəniz yaman yekəydi.

Dalğaların üstündə

Qağayılar ha çoxdu.

Orxan baxıb duruxdu.

Qağayı görməmişdi,

Elə bildi qarğadı.

Fikirləşdi, bəs niyə

Bu qarğalar dümağdı?

Qarğalar qara olur,

Ya da ki, ala olur.

Aha, tapdım, dedi о

Onlar niyə ağdılar.

Dənizdə çox çimiblər

Yəqin belə ağdılar.

 

SUYA GİRƏNDƏ

Suya girəndə

Atam danlayır.

Qolumdan çəkib,

Anam danlayır.

 

Ay səni, Şölə

İslandın уеnə.

Soyuq dəyəcək

Indicə sənə.

 

Çayda balıqlar

Çimir, hey çimir.

Mətəl qalmışam

Bəs niyə soyuq

Onlara dəymir?