Page 49 - Vahid Rzayev
P. 49
47
“əhfal - ruhiyənin”, yüksək olması ilə, axşamı, Gecəni, rahat keçirmək, rahat yatmaq,
rahatçılıqlar gətirər, anlamı daşıyırdı!
Ağacın, Gün düşməyən, (Şimal səmtdən), yığılan meyvələr isə, “zəka artıran,
namə'lum, gizliləri anlamaq, örtülü olan halları açmaq, onlara qovuşmaq, yüksəklərə
çatmaq”, mə'nalarının daşıdıqlarını bilirdilər!
Bir çox İnsanlar, dərilən, yığılan, Meyvələrin - Ağac və ya, Kolun, hansı səmtdən,
Günün hansı ərəfəsundə, dərildiyini meyvənin dadı ilə, rəngi ilə, böyük-kiçikliyi ilə
tə'yin edə bilirdilər!
Dağlıq ərazidən, yığılan meyvə ilə, Aran meyvəsinin fərqini, meyvənin rəngindən,
tə'yin edərdilər!
Qış üçün, qurudulacaq meyvələri, ağacın ancaq, Cənub səmtindən dərilən
meyvələrdən istifadə etməklə, onları, kölgədə, qurudardılar!
Babalarımlz, Azərbaycan ərazisində, qida xatirinə, qidalanmadılar!
O qidaların, mə'naları ilə də, “qidalandılar!”.
Günəşə görə, Günəşin səmtinə görə, gün ərzini, mərhələlərə bölmüşdülər: Sübh
Günəşi, günorta Günəşi, Qürub Günəşi, Gecə, vaxtı!
Keçən, Əsrlər ərzində, bir çox halları, bir çox şərtləri, unuda-unuda, unutdurula-
unutdurula, “yeniliyə” - can atmışıq, keçmiş hallara, biganəliyimiz, unutqanlığımız,
bir çox halları, unutdurdu bildi, bizə!
Rəvayətlərdə, Nağıllarda, Əsatirlərdə, “dirilik Suyu”, “əbədi həyat Almasl”- adlı,
bilgilər, mövcuddur.
Nağıl janrında, Məlik Məmməd, “Qaranlıq Dünyadan, Divin qoruduğu, Alma
ağacından, almanı gətirib, Şahın qızına, iylilətdi, o, Qız yuxudan oyandı”, kimi,
nağıllarımız, mövcuddur!
Belə bir deyim də, mövcud idi ki, “kim, əbədi Dirilik almasını, dadsa, o, əbədi
ölümsüzlüyə, yüksələcək!”.
Bu Ağaca, xalq arasında, Bilgi ağacı, “Cənnət alması”, da, deyilir!
Bu Alma ağacı, başqa alma ağaclarından, boyuna, görkəminə görə, fərqləndiyindən,
O Ağacın meyvələri, İşıqlı, sanki, işıq saçan kimi, göründüyünə ğörə, o, Ağaca, belə
ad, “Cənnət alması”, adı, veriblər!
06.07.2015
***
Ərazi məzarlıqları...