Page 219 - Vahid Rzayev
P. 219
217
Günəbaxanın, tacındakı, tum düzülüşü, mexaniki saat millərinin, (soldan, sağa) və
onun, (saat millərinin), əksi İstiqamətində düzülür.
Onun tacındakı tumların üzərindəki çiçəklər, beş guşəli quruluşda olur.
Tac ətrafında olan, sarı rəngli, tac ləçəkləri, iki cərgəli və çox cərgəli, ləçəklərdən
ibarətdir.
Tac ətrafında olan, çiçək yarpaqları, 16 - 32 ədəd arasında, dəyişir.
Bütün bu ədədlər ardıcıllığı, Günəş təqviminin hesabatında, tamamlanır.
Yə'ni, necə ki, 4, 8, 9, 11, 16, 32, 33, 40 olan, bu hesabatlardan ortaya çıxırlar.
Heç də, təsadüfdən deyil ki, Leonardo Pizanski, - “Fibonaççi”- ədədlər ardıcıllığını, o,
sistemini kənardan axtarıb, kənardan tapıb.
“Fibonaççi ədədləri” sistemi, hələ çox qədim dövrdən, İnsanlara mə'lum olub, onlara,
mə'lum idi.
Bu, ədədlər arasında, ədədlərin kombinasiyaları, hələ çox qədimdən Azərbaycan
ərazisində, Azərlər tərəfindən, dəqiq bilib və onu, bütün arxitektura elementlərində,
istifadə edirdilər.
Həmin hesabatlar, elm şəhəri, “İçəri şəhər”, Günəş mə'bədi, “Qız qalası”, inşaasında,
dəqiq və geniş, istifadə ediblər.
Günəş təqvimi, unudulduğundan, indiki dövrdə, tədqiqata cəlb edilən, içəri şəhər və
qız qalasının arxitekturasını, dəqiq araşdırılması, çətinlik törədə bilir.
Günəbaxan, çox maraqlı quruluşa, malikdir.
O, Günəş hesabatının, dəqiq göstəricisi olduğundan, səhər Günəşi, Şərqdə
qarşılayaraq, Günəşi Qürub anınacan müşayət edib tacını, öz ləçəkləri ilə tacını,
bürüyərək, Qərbdə, hərəkətini dayandıraraq, orada tamamlayar.
Gün ərzində, doqquzluq ardıcıllığını, axşam isə o, yenə də, doqquzluq hesabatını
pozmaz.
Günəşi, Şərqdə qarşılayaraq, Günəş 90° tam olanda, Zenit nöqtəsinə çatanda, və
Günəş, Zenit nöqtəsindən keçərək, Qürub anına, o nöqtəyə çatmaqla, yenə də, 90°-
olmaqla, (90°+90°=180°) yə'ni ki, bir Yarımkürə üçün, 180°, o, biri Yarımkürə
üçün,180°, cəmində, 360°, tamında cəm edər.
Günəbaxan tacı, həm Elastikadır, həm də Plastikadır.
Gündüz, Günəş səmtində qət etdiyi yolu, axşam isə, gecə boyu isə, tacını, elastikasına
əsasən, bir də sübhəcən, geriyə, ilkin halana qədər, Şərq istiqamətinə doğru, özünü,
tacını, yenidən Şərq istiqamətinə doğru, qaytara bilir.
Bitkilər arasında Günəbaxan, Plastika və Elastikanın, daşıyıcısıdır ona görə ki, onun
tac hərəkəti, çox rəvan, həlim, yumşaq hərəkətlə, Günəşi, o, Günəş işığını, müşayət
edir.