Page 137 - Vahid Rzayev

135

O, dövr İnsalar, həmişə, mağaralarda, hər, tədarük dövründən sonra, bütün əhalinin
qidalanması və yeni yaz mövsümündə, əkin işlərinin aparılması üçün, dənli bitkilərin,
toxumları, qorunub, saxlanılırdı!
O, mağaraları, o dövr insanlar əziz, müqəddəs, xilaskarlıq kimi, qəbul edirdilər! Bu
səbəbdən, mağaralar xilaskar, xilas edər kimi, xarakterizə olunardı!

Mağaralardan xeyli, dənli bitki, toxumları tapıldı, Həyat daha da, şirin oldu!
Bərpa edilməyə başlayan, yaşayış sahələri ilə yanaşı, o, dövr insanların, qidalanması
üçün, Təndirlər, bərpa edilirdi!

Təndir - Həndəsi quruluş, Həndəsi formalı, olmaqla yanaşı, mə'na quruluşu idi!

O, Təndirlər, Günəş, İsti simvolikasl olmaqla yanaşı, Günəş kimi, dəyişməz, sabit İsti
yayan, anlayışını, daşıyırdı!
Təndir düzəldilməsinə, mütləq olaraq, xam torpaqdan, istifadə edilirdi!

Simvolik olaraq, Keçi tükü də, (qa - zil) az miqdarda, yoğrulan, ğilli torpağa, əlavə
edilirdi.
Bu, Keçi simvolu, Qa (işıq), yerdə həyatın, Qoç bürcündən, başlamasını, İşıq, isti
mə'nasını, daşıyırdı!
Təndir üçün, yoğurulan palçığa, mütləq, (nisbət hesabı ilə), o, ərazidə yerləşən, Duz
Dağından gətirilən, Duz miqdarı, əlavə edilirdi!

Duz, ümumi halda, temperatur hədlərini bərabər böldüyündən, təndir üçün istifadədə,
təndir daxilində, temperatur həddinin bərabər bölünməsinə, temperatur sabitliyini,
(başqa köməkçi vasitə tələb olunmadan), həyata keçirmək mə'nası daşıyırdl!
Təndirə, (Təndir - bizim, Azərbaycan dilçiliyində, o, Təndir, o, Dairəvidir mə'nası
daşıyır), yapılacaq lavaş, səhər vaxtı başlanılardı, onun başlanma vaxtı, Günəşin,
Şərqlə, Cənub arasında, tən bölən nöqtəsində, (indiki vaxtla saat 11, ərəfəsində),
başlanılardı.
Təndirə, lavaş yapan xanımın üzü, Günəşə doğru olardı!
Əgər, lavaş yapma müddəti, artsayıdı, Günəş zenit nöqtəsinə çatanda, lavaş yapan

xanım, təndir dairəsi ətrafında, yerini dəyişub, üzünü yenə də, Zenit nöqtəsi səmtinə
tərəf, tutardı.

Mə'na, o, olardı ki, təndir dairəsi, Günəş ilə, bir xətdə olub, İstini, tən bölən, olsun!

Təndir - sözünün mə'nası, Təndir (dairəvi), Tamdır, Tamamdır, anlayışı daşıyıb!
O, bölüşdürər, İstini bərabərləşdirər, (lavaşı, çörəyi), amma öz quruluşu, bölünməz!

Çörək, həmişə, Müqəddəs sayılırdı, ona görə ki, o, isti ilə, İşıqla, hasilə gələr!

Bir mə'nası da, o idi ki, onun tərkibinə, istifadə olunan, Su, bir də, Duz, onların hər
ikisi, (Naxçıvanda, xalq arasında deyərlələr ki, Çörək - Un, Su, Duzdur, çünki o,
Düzdür! Yə'ni ki, o, tərkib dəyişməzdir!), İstilikdə, bərabərlikləri, böləndir!