Page 84 - Vahid Rzayev

82

Necə ki, “İçəri Şəhər”, Bakıda, Şəhər içərisində, bir, Şəhər idi.
Şəhər içərisindəki, bu şəhər, “Elm şəhəri”, “Elm mə'bədləri”, adlandırılırdı!

Bu şəhərin arxitekturası, Günəş modelinin, mə'nasını daşıyırdı.
Qala Divarları, elementlərinə daxil edilmiş “yarım dairə”, bürclər, çıxıntılar, Günəşin,
Sferik İşıq saçma, vaxtının, anının, əks elətdiricisi kimi, inşa edılirdı.

Qoşa qala “qapısı”- çox maraqlı bir yaddaş anlayışı idi.

O, qapı, Şımal səmtini bildirməklə, belə bir anlam daşıyırdı ki, “Elm şəhərinin iki
qapısı var, Birindən daxil olub, elm öyrənərsən, İkinci qapıdan, o, Elmi, öyrənib
çıxarsan. Sağ qapıdan daxil olarsan, Sol qapıdan, çıxarsan”.
Qala daxili, “İçəri şəhər”, daxilində olan bütün Elm, tədris Mə'bədləri, dörd sahəyə
(sektorlara) ayrılmışdı.

Şimal qapısı - (qoşa qapı) Fəlsəfəyə,
Şərq səmti - həndəsə, riyaziyata,

Cənub səmti - Astronimiya, Qərb səmti - Biologiya, Təbiətşünaslığa, ayrılmışdı!
Müəllümlər (əslində isə, “Mu- alım”, ifədəsində idi, yə'ni ki, ondan, o Mualımdan,
“Mu”- işıq daşıyıcısı, “alım” - isə, ondan öyrənim, mənimsəyim, kimi, xarakterizə
olunurdu.

“Mu”-qitəsi də, elm İşıq qitəsi kimi, tanınırdı. Amma İşıq elmini o həddə gətirdilər ki,
İşıq qədərini, Prizmalardan, dayaqlar arasından (obelisk) çox güclü İşıq ötürücülüyə,
nail oldular. Amma, o İşığı, hədlərdən artıq olaraq, bir yerə yönəltmək nəticəsində,
partlayış yarandı, elə o partlayış da, “Mu” Qitəsini, sular altına qərq etdi) O,
Mualımlar, ailələri ilə, elə həmin şəhər daxilində, “İçəri şəhər”, daxilində,
yaşayırdılar.

Qala divirlarında, üst sahəsindəki bütün çıxıntılar, hesabatlar idi.
O, çıxıntılar mərhələləri, müddətləri, bildirirdilər.

Çox-çox sonrakı mərhələlərdə, Elm mə'bədləri, dağıdılmağa başlandıqda, Elm
şəhərinin, Cənub divarları da, dağıntılara mə'ruz qaldı.
O, müəllimlər də, ailələri ilə birlikdə, sıxışdırılırdılar.

Elm şəhəri daxilində, bir qanun, bir anlayış, hökm sürürdü, bu, “Elm - Elmlərin
içərisindədir. Elmlər, biri-birini tamamlamaqdadır!”.
Yə'ni ki, O, Elmi, hər-hansı bir Elmi, öyrənmək isəyirsənsə, onu bütün olan elmlər
içərisindən, arasından, öyrənmək olar!

“Qız qalasını”, tədqiq etmək üçün, bütün qala divarları, hündürlük və enlər nəzərə
alına bilər.