Page 982 - Vahid Rzayev

980

Düzdür ki, Dağlar aşına bilirlər. Torpaq da, Erroziyaya uğraya bilsə də, amma ki,
onlar Yer planetində nə azalırlar, nə də ki, tükənirlər, nə də ki, yox olurlar.
Planetin kütlə həcmi həmişə eyni kütlə həcmi ilə, həcm tutumu ilə, sabit saxlanılır.

Eyni vaxtda, Günəş sistemində, Yer planetinə yaxın olan, müxtəlif planetlərin də, nə
kütlə həcmi, nə xüsusi çəkisi, nə də ki, hərəkət trayektoriyaları, dəyişilmirlər.
Amma, mövcud olan, bütün kütlələr, bütün planetlər, daşladırlar, torpaqladırlar.

Planetlər üçün ən vacib olan komponent, Daşdır, Torpaqdır, Dağdır, Qayadır!

Bütün Planetlərin bütün özlüyü, bu dörd, əsas varlıqdan ibarətdir.
Həmin planetlərin, kütlə quruluşu bu dörd, komponentdən ibarət olubdur.

Bütün planetlərin həcmini, kütləsini, xüsusi çəkisini, müddət - müddət heç bir varlıq,
haradansa peyda olub, onların kütlə həcmlərini, xüsusi olaraq nizamlamaqla, məşqul
olmur.
Amma ki, bütün Planetlər, Günəş də, onlar arasında olmaqla, kütləsi müxtəlif həcmlər
arasında, dəyişilə bilməyərək, sabit qalırlar.
Məsələ ondadır ki, bütün Planetlərin mərkəzində olan Nüvə və Nüvə ətrafından
başlayaraq, silkələnmələr, tərpənişlər, titrəmələr, İşıq - Zərrələrin, Nüvədən kürə
boyu, yayılan sür'əti, vibrasiyalarla, müşahidə olunurlar.

Həmin titrəyiş, həmin silkələnmələr, həmin vibrasiyalar, kürə boyu, hər an, baş verir.
Bu vibrasiya, tərpənişlər mövcud olmasa, planet öz kütlə həcmini, sabitləşdirə,
bilməz.
Həmin titrəyiş, həmin vibrasiyalar, həm daş, həm qum, həm su, həm bütün faydalı
qazıntıları, həm dağ, həm qayaların artmasına, çoxalmasına, tükənməməsinə,
qurtarmamasına, xidmət edir.

Yer üzündə, həmin fiziki hala, Zəlzələ tərpənişləri deyirik.

Zəlzələni, Rixter, cədvəl tərtib edərək, onu 12 - ballıq, zəlzələ şkalası ilə,
qiymətləndirib.
Amma, Yerin dərin qatlarında baş verən, titrəyişlər, zəlzələlər, 12 - ballıq zəlzələ
şkalası ilə, ölçülsə də, bu zəlzələ şkalası daha böyük bir, ölçü vahidinə sahibdir.
Yer üzündə, ən faciəvi zəlzələ anı, Eramızdan əvvəl, VII - VI əsrin, 79 - cu ilində,
İtaliyada, Vezuvidə baş vermiş vulkan, Pompey şəhərini, bir anda, vulkan külü altında
qoyaraq, şəhərləri dağıtmış, insanların çoxunu, daşa çevirmişdir.

Deyək ki, vulkanik püskürmə vaxtı, zəlzələ baş verə bilər, amma canlı insanın bir
anda, daşa dönüb, daşlaşmasına da, bir səbəb olmalıdır.

Belə zəlzələ anlarında, Yerin dərin qatlarında, silkələnmə gücü daha 12 - ballıq şkala
ölçüsü ilə deyil, daha böyük, daha böyük sür'ətlə, Zərrələr axını, baş verdikdə, kütlə
bir anda, daşlaşma halına keçə bilirlər.