Page 582 - Vahid Rzayev
P. 582

580




                  Bu səbəbdən, ətrafda olan, Mağaralar, xilaskar, xilas edən kimi, xarakterizə olunardı!
                  O, Mağaralardan, xeyli dənli bitki toxumları, tapıldı.

                  Həyat daha da, şirin oldu!
                  Bərpa  edilməyə  başlayan,  yaşayış  sahələri  ilə  yanaşı,  çörək  hazırlamaq  üçün,
                  Təndirlər də, bərpa edilirdi!

                  Təndir - həndəsi quruluş, formalı olmaqla yanaşı, eyni vaxtda, Mə'nə Quruluşu idi!

                  O,  Təndirlər,  Günəş  formalı,  dairəvi,  Günəşə  bənzər  olub,  İşıq,  İsti,  simvolikası
                  olmaqla yanaşı, “sabit isti yayan”, anlayışını, daşıyırdı!
                  Təndir divarlarının, düzəldilməsində, mütləq olaraq, Gil tərkibli, torpaqdan, istifadə
                  edilirdi!
                  Simvolik olaraq, Keçi tükündən, (qa - zil), az miqdarda, yoğurulan o, palçığa, əlavə
                  edilirdi.
                  Bu,  Keçi  tükü,  Keçi  Qəzili,  (simvolik  olaraq,  bir  miqdar),  Yerdə  Həyatın,  Qoç
                  Bürcündən, başlaması ilə, İşıq, isti, mə'nası, daşıyırdı!

                  Təndir üçün,  yoğurulan palçığa,  mütləq  (nisbət  hesabı  ilə),  Duz dağından  gətirilən,
                  Duz miqdarı, əlavə edilirdi!
                  Duz, imumi halda, Temperatur hədlərini, bərabər böldüyündən, təndir üçün hazırlanan
                  Gil  palçığı,  Təndir  daxilində,  Temperatur  həddinin,  bərabər  bölünməsi,  mə'nasını,
                  daşıyırdı!
                  Təndirdə, (dairəvi) yapılacaq Lavaş, səhər vaxtı başlanılardı!

                  Lavaş yapılma vaxtı, Günəş - Şərqlə, Cənub, nöqtəsi arasında, tən bölən nöqtəsində,
                  (indiki saat vaxtı ilə, saat 11-də, Günəşin, dayandığı yer), başlanılardı.
                  Təndirə, lavaş yapan, xanımın üzü, Günəşə doğru, Günəş səmtinə tərəf, olardı!

                  Əgər lavaş yapma vaxtı, müddəti, (Xəmir kütləsindən asılı olaraq), uzansa idi, artsa
                  idi, Günəş Zenit nöqtəsinə, çatanda, lavaş yapan xanım, təndir dairəsi ətrafında yerini
                  dəyişib, üzünü, Zenit nöqtəsi, Günəş səmtinə tərəf, tutardı!

                  Mə'na, o, idi ki, şərti olaraq, Təndir dairəsi ilə, Günəş dairəsi, həmin ərəfədə, onların
                  ikisi, arasında İşıq, İsti gücü, tən “bölən”, olsun!
                  Çörək, müqəddəs sayılırdı ona görə ki, İşıq və İsti ilə, hasilə gələr!

                  Bir,  mə'nası  da,  o  idi  ki,  onun  tərkibində  istifadə  edilən,  Duz  miqdarı,  İstiliyin,
                  temperatur həddinin, bərabər, sabitliyini, böləndir!
                  Çünki, Çörək, heç vaxt, temperatur daşıma həddini, sabitliyini dəyişməz!

                  Yə'ni ki, Qış mövsümündə, Qış vaxtı, onunla qidalananda, bədən, vücud, soyumaz,
                  üşüməz!
   577   578   579   580   581   582   583   584   585   586   587