Page 246 - Vahid Rzayev

244

Çox saylı insanın bir-birilə yığışması da temperaturlar həddini dəyişmir. Çox saylı
insan arasında onu əhatə edən mənfi və ya müsbət temperaturlara görə “öz daxili
nizamlama, bərabərləşdirmə” temperaturunu dəyişmir.
Maraqlı və qəribədir. İsti qida ilə qidalanan insan, isti su ilə çimən insan. O qidalarda
olan müxtəlif kilo-kalorilərlə yanaşı onu əhatə edən hava temperaturu əhatəsində olsa
da, bədənin sabitlik temperaturunu dəyişmir.

Yer üzündə insan və bitki örtüyü kainatın təmsilçiləridir.
Bir misala baxaq: insan vücudunda hər hansı bir komponent zəiflədikdə və ya
çatışmadıqda insan bədəni sanki onu əhatəsində olan təbiətdən “çağırır”, tələb edir.

Bədən qida ilə o çatışmayan komponenti bərpa edir. Canlı su ilə, qida ilə bədənə
ehtiyac olan komponenti bərpa edir. Canlı su ilə, qida bədənə ehtiyac olan
komponenti tə'min edir.

Artıq olanı özündən kənar edir, (təbii ehtiyac).
Çünki Kainat, kütlə, planetlər, təbiət, insan varlığı dayanmayan, tükənməyən ardıcıl
yaradıcılıq prosesi içərisindədir. İnsan qida ilə bədən üzvlərinin işini nizamlayıb
bərabərləşdirir (qanın, ödün, qara ciyərin, dalağın, böyrəyin və s.)
Qışın soyuğunda, yayın istisində, küləkdə, tufanda insan!

Ac da qalmış olsa, ekstremal vəziyyətlərdə bədən temperaturu bir dəfəlik tükənmir.
Kainat, planetlər, insan, kütlə, cisim təbiət “daxili bərabərləşdirmə, uyğunlaşdırma,
nizamlama” temperaturuna malikdir. Bu halda:

t = t1 + t2 = Dmt
(burada t1 - vücud və kütlənin nizamlanmış temperaturu, t2 - mənfi, müsbət, mühit
tə'sir etmə temperaturu. “Dm” – daxili, mütləq, özünə uyğun bərabərləşdirmə
temperaturu).

Kainat genişlənə bilər, həddə qədər. Kainat kiçilə bilər, həddə qədər. Kainat və
planetlər “Dm” – daxili mütləq temperatur bərabərliyini deyəcək öz həddi qədər.

Metal, yüksək temperatur hədləri ilə əridilir. Bu yüksək temperatur hədləri tə'sirindən
bir müddət sonra metal karroziyaya mə'ruz qalır.
“Dm” – müəyyən olunsa metal əritmə orta temperatur həddi ilə çox davamlı və
istismar müddətini çox artırmış olarıq. Metalla onu əhatə edən nisbi nəmlik qədəri
bərabər bölüşər ki, korroziyalar tam azalmış olar.

Yer planetinin Cənub və Şimal qütblərindəki soyuq temperaturlar, ekvator xəttində
bölüşürlər, nizamlaşırlar “Dm”.

Bizi əhatə edən təbiət, bitki aləmi də belədir. Maddələr mübadiləsi elmə mə'lumdur.
Maddələr mübadiləsi qida ilə insanı əhatə edən aləmlə təması, bir bağlılığıdır.