Page 638 - Vahid Rzayev
P. 638
636
Naxçıvan ərazisindən başlayan, Su quyu şəbəkəsi, Nüvədini keçməklə, Ba-k (ı),
səmtinə, Elm şəhəri, “İşəri şəhər”, Atəşgaha qədər, uzanıb gələrdi!
Su quyu şəbəkəsi dörd kateqoriyaya ayrılırdı:
- çeşmə (keşmə),
- kəhriz,
- qırx ayaq, qırx pillə (onu kənkanlar bucaq altında qazardılar, yer altı axar su
hövzəsinə çatardılar).
Onlar, niyə 40-pillədən ibarət olardı?
Çünki, həmin “qirx ayaq, (yə'ni qırx pillədən, artıq olmayan), qırx pillələri daxili,
(daşdan), Qüvs tipli, inşa edərdilər!
Günəş səthində gedən, 11-tsikl dəyişiklik, birlikdə 33 - Qərinə qədəri, hesablamaqla,
Günəşdə, 9-dəyişməz ardıcıllıq, nəzərə almaqla, nəticə 40-hesabatında,
yekunlaşmasını nəzərdə tutmaqla, inşa edilirdi!
Yəni ki, 11×33=363!
363:9=40!
Günəş səthində gedən, ardıcıllıq hesabatına,uyğun olaraq, qazılardı.
Həmin, 40 - ayaq, 40 - pillə, o dövr üçün, yay mövsümündə, “soyuducu”-
funksiyasını, yerinə yetirməklə, “bucaq altında”- inşa edilən, “qırx ayaqlara”
yenərkən, adam ayaq üstə, əyilmədən, Yer altına, eni bir metrə yaxın olan, axar, çox
soyuq, sudan götürüb, ondan istifadə edərdilər.
Kərpiclə hörülmüş, “qırx ayaq” daxili, pillələri və divarları, “indiki dövrdə”, Metro
stansiyalarındakı, eskalatorla, yer altına yenmək, elə həmin, “qırx pillə, qırx ayaq”- ı,
xatırladır!
Yan divarlarda, taxçalar, çıxıntılar, inşa edilməklə, Yay vaxtı, müxtəlif, tez xarab ola
bilən, qida məhsullarını, taxçalara yığmaqla, uzun müddət, Yay istisindən, qoruyub,
saxlamaq olurdu!
Hər, on pillədən bir, temperatur həddi, aşağıya suya yaxınlaşdıqca, sərinə doğru,
dəyişib, daha da, sərin, olurdu).
Su quyuları, su ilə, bağlı olan hallar, düşüncə, məntiq, mə'na daşıyıcıları olmaqla, o,
da, mühüm və vacib, bir Elm kimi, hesab, edilirdi!
11.08.2017
***
Tur...
Turdan, Tura, Mərhələdən-Mərhələyə, “Ur” -u an!
Turdan -- Tura, Turu an!