Page 966 - Vahid Rzayev
P. 966
964
Əslində isə, etdikləri dərin müşahidənin nəticələrindən və Yer aləmində baş verən,
ərəfə ardıcıllıqlarına, bir ad, “ça”, sonrakı mərhələlərdə, “çar”, yə'ni ki, o “ça”, hecası,
bir yerdə dayanmayan, o mütləq, bir - birini əvəz edən hallara, verilən adlıqdır.
Həmin adlıq, “çar”, adlığı, ərəfələr adı olduğundan, heç bir xalq, milliyət adı ilə yox,
ərəfə ardıcıllığının, bildirilməsidir ki,
- “çar - çarx”,
- “çar - çarx fələk”, yəni ki, Kainatın dönən təkəri, çərxi,
- “çar - mıx”, zorla, güclə, bir vasitə ilə, ağrı ilə, aşağıya dartma prosesi,
- “na çar”, karıxan, hərəkət etməyən, həllini bilməyən,
- “çal maq”, səs edib, səs salmaq və s.
Nəticə e'tibarı ilə, “çar”, kəlməsi, bir yerdə, durub, dayana bilməyən, ərəfələr bir -
birini, ardıcıl əvəz etməsini bildirən hal kimi, ifadə olunubdur.
Çox - çox sonralar, dilimizə, danışığıma, tələffüzümüzə, “ə”, hərfi, “ə”, fonemi, daxil
olduğundan, “çar”, “çarx”, sözünü, kəlməsini, “çərxi fələk” kimi də, tələffüz etmişik.
Yə'ni ki, “çar” - ı, “ə”, hərfi ilə də, ifadə edə bilmişik, etmişik.
Əslində, Yer aləmində, həyatın başlanma anını,
- Günlə, Günəş İşığı ilə başlamasını,
- həyat üçün isə, ən əsas, törəyib - törədib, onun, törəmənin artmasına, hər bir halın,
təmiz və təmizlik halının, sudan və Su ilə başlamasını, müşahidə etdiklərindən, Yer
aləminin ikinci mərhələsini, Su ilə, Su başlanğıcı ilə, yad edərək,
- bütün halları, İşıq, su, ilə başlayaraq, onlarla birlikdə, Hava və Hava qatını, yad
edərək,
- bütün bu halların, mühit üçün, mühitdə, Yer planetində, baş verməsini, yad edərək,
bu ardıcıllıq, dörd mərhələdən keçdiyindən, “Dörd ünsür”, adı verilibdir.
Yə'ni ki, bu Dörd ünsür ardıcıllığına:
Gün - İşıq başlanğıcı,
Su - böyüyüb, pərvəriş tapmasına,
Hava - yer aləmində, canlıların, törənişinə o, hava kütləsinin köməkçi olmasına,
Yer, torpaq - bütün canlıların, törətməsinə, mühit yeri olan, Yer Planeti, yad edilərək,
bu ardıcıllığa, “çarşənbə, çərşənbə”, kimi, yad edirik.
Yer aləmində həyatın hansı mərhələlərdən keçməklə başlamasını, yad edirik, onu
bayram anı kimi, özümüzə yaddaş etmişik.

